2012 Türkiye Sosyal-Siyasal Eğilimler Araştırması

Kadir Has Üniversitesi’nin dört yıldır sürdürdüğü Türkiye’de kamuoyunun ülke gündemine ve sorunlarına bakışını belirlemek amacıyla yapılan ‘Türkiye Sosyal-Siyasal Eğilimler Araştırması’, 2012 yılında da çarpıcı sonuçlar ortaya çıkardı. Prof. Dr. Mustafa Aydı...

Prof. Dr. Mustafa Aydın, Prof. Dr. Hasan Bülent Kahraman, Prof. Dr. Osman Zaim, Prof. Dr. Bülent Çaplı, Prof. Dr. Banu Baybars Hawks ve Soli Özel’in yönlendirilmesiyle hazırlanan ankette kantitatif araştırma yöntemi uygulandı. Önceden hazırlanmış soru formuna bağlı yüz yüze görüşmelerle veri toplandı. Anket İstanbul, Ankara, Konya, Bursa, Kocaeli, İzmir, Aydın, Manisa, Tekirdağ, Balıkesir, Adana, Antalya, Hatay, Zonguldak, Samsun, Kastamonu, Kayseri, Kırıkkale, Trabzon, Gaziantep, Diyarbakır, Mardin, Malatya, Bitlis, Erzurum ve Ağrı illeri kent merkezlerinde ikamet eden 18 yaş ve üzeri 1000 kişiye uygulandı. Saha çalışması 26 Aralık 2012-6 Ocak 2013 tarihlerinde gerçekleşti.

“Türkiye ve Sorunları, Ekonomi, Güvenlik ve Terör, Siyaset”, “Kürt Sorununa Yaklaşım, Siyaset”,“Hükümet ve Muhalefet Değerlendirmesi, Siyaset”, “Kurum Değerlendirmesi”, “Dış Politika, Yargı Sistemi, Anayasa, Demokrasi ve Medya”, “Şiddet ve Toplumsal İlişkiler, Türkiye’de Yaşam” ana başlıklarında düzenlenen araştırma için, Türkiye genelini temsil eden 26 ilde 1000 kişi ile önceden hazırlanmış soru formuna bağlı yüz yüze görüşmeler gerçekleştirildi.

Kadir Has üniversitesi araştırmasında kamuoyuna Türkiye’nin ekonomik, sosyal ve politik sorunlarına dönük düşünceleri soruldu.

HALK PARLAMENTER DEMOKRASİ İSTİYOR

Araştırmaya katılan deneklerin yüzde 66’sı yeni Anayasa’da yönetim tarzı olarak parlamenter demokrasinin benimsenmesini istedi. Toplumun % 21’i Başkanlık Sistemi’nden yana. Buna karşılık olası bir başkanlık sisteminde halkın % 34’ü Erdoğan’ı % 12’si Kılıçdaroğlu’nu Başkan olarak düşünüyor. Toplumda “Anayasa Reformu gereklidir” diyenlerin oranı % 53. Bu oran 2010’da yılında % 74’tü.

İDEOLOJİK TANIM MUHAFAZAKARLIK

Araştırmaya göre Türkiye’de Kendisini muhafazakar diye nitelendirenlerin oranı artıyor. Halkın % 22.5’u kendisini “Muhafazakar”, % 15’i “Ilımlı Muhafazakar” olarak nitelendiriyor. Bu oranlar 2009 yılından bu yana sürekli olarak yükseliyor. Buna karşılık kendisini “Milliyetçi” diye nitelendirenlerin oranında düşüş var. 2009’da “Milliyetçiyim” diyenler % 23.5 iken bugün % 16.

ÜST KİMLİK TÜRK

Araştırmada toplumun % 55’i kendisini Türk olarak tanımladı. Kendisini Kürt olarak tanımlayanların oranı ise % 6. Kürtlerin % 19’u “PKK bizi temsil etmektedir” derken % 35’i BDP’nin kendilerini temsil ettiğini söylüyor

2012 SONUNDA SÜRDÜRÜLEN KÜRT POLİTİKASI BAŞARISIZDI

Halkın % 19’u hükümetin Kürt politikasını başarılı bulurken, % 50’si başarısız ve kesinlikle başarısız diye nitelendiriyor. Toplumun % 27’si ise ne başarılı ne de başarısız buluyordu.

ERDOĞAN AKP’DEN DAHA BAŞARILI

Halkın % 39’u AKP’yi başarılı bulurken % 42’si Başbakan Recap Tayyip Erdoğan’ı başarılı buluyor.CHP’de durum değişik. Toplumun % 18.5’i CHP’yi başarılı sayarken, CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nu başarılı bulanların oranı % 17.

EN BÜYÜK SORUNLAR: İŞSİZLİK VE TERÖR

Son üç yılda olduğu gibi Türkiye’nin en büyük sorunu yine ‘işsizlik’; ‘terör’ ise en büyük ikinci sorun olarak ortaya çıktı. Türkiye’nin en büyük ekonomik sorununun geçen yıl olduğu gibi ‘işsizlik’ olduğu ortaya çıktı. (Yüzde 40,2)..

“TERÖRÜ ASKER ÇÖZER”

2010 döneminde terörle mücadelede en etkin yöntemin ‘siyasi yöntemler’ olduğu düşünülürken, 2011 ve 2012 yıllarında ‘askeri yöntemler’ ön plana çıktı. Terör sorununu çözmede askeri yöntemlerin kullanılması gerektiğini düşünenlerin oranı bir önceki yıla göre daha da artış göstererek yüzde 50,1 oldu. Diğer bir deyişle, 2012’de her iki kişiden biri “terörü asker çözer” dedi.

AB UMUDU VE İSTEDİĞİ AZALDI

Ankete göre, Türkiye’nin AB’ye üye olamayacağını düşünenlerin oranı % 66.AB üyeliğini destekleyenlerin oranı % 50. Bu oran 2010’da % 55’ti.

GÜVEN KURUMU OLARAK ‘ORDU’ LİDERLİĞİNİ KORUDU

Her ne kadar siyasetteki gücü ve etkisinin son yıllarda azalmış olsa da, kurumlara güven sıralamasında ‘Ordu’ 2012 yılında da liderliğini sürdürdü. (Yüzde 56,3). Ordu’yu ‘Cumhurbaşkanı’ (yüzde 53,7) ve ‘Başbakanlık’ (yüzde 47,9) takip etti. YÖK’e duyulan güven de 2011’e göre yüzde 3,3 oranında azaldı

“SURİYE’YE ASKERİ MÜDAHELEDE BULUNULMAMALI.”

Türkiye’nin Suriye politikasını başarısız bulanların oranı yüzde 46 iken, yüzde 36,5’luk bir kesim hiçbir şart altında Suriye’ye uluslararası müdahalede bulunulmaması gerektiğini savundu. Katılımcılar Türkiye’nin Suriye’ye askeri müdahalede bulunması için öncelikle Türkiye’ye doğrudan yönelecek bir tehdit olması gerektiğini düşündü ve yüzde 43,5 oranında Türkiye’nin tarafsız kalması ve Suriye’ye karşı herhangi bir müdahalede bulunmamasını vurguladı. Halk Suriye’ye müdahaleyi ancak Türkiye’ye dönük bir askeri müdahalede istiyor. Halkın % 43.5’I Türkiye tarafsız kalmalı diyor.

TÜRKİYE’DE YARGI SİYASALLAŞTI

Türkiye’de anayasa reformu yapılması gerektiğini düşünenlerin oranı 2011 yılı ile kıyaslandığında azaldı. Ancak bu oranın yine de yüzde 53,2’lerde olması, durumun siyasi görüşlerden bağımsız

olduğunu gösterdi. Katılımcıların yarısından fazlası (yüzde 52,5) Türkiye’de yargının siyasallaştığını söyledi, bu oranda 2011 yılına göre yükselme eğilimi gözlendi.

TÜRKİYE’DE YAŞAMAKTAN MUTLU VE UMUTLUYUZ

Katılımcıların 2011’de yarıya yakını, 2012’de ise her üç kişiden biri Türkiye’deki değişimin iyiye gittiğine inandığını söyledi, yarısı ise değişmediğini vurguladı. Buna karşılık halk yüzde 65 oranında Türkiye’de yaşamaktan mutlu olduğunu dile getirdi, başka bir deyişle geleceğine umutla baktığını söyledi.

Türkiye Sosyal-Siyasal Eğilimler Araştırması Raporu