İzinsiz ‘drone’ uçurana 3 yıla kadar hapis cezası geliyor

Drone kullanımı her geçen gün artarken, birçok ülkede olan kayıt zorunluluğu ülkemize de geldi. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü Drone ve İHA'ları kayıt altına alacak genelgeyi yayınladı. Yayınlanan yeni genelge ile beraber İHA ve Dr...

Yayınlanan yeni genelge ile beraber İHA ve Drone’ların kötü amaçlı kullanılmasının önüne geçilmesini hedefleyen Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, yaklaşık 6 ay süren bir çalışmanın ardından bu genelgeyi yayınladı. Henüz son haline kavuşmayan genelgenin son halinin ise bu ayın sonunda yayınlanması bekleniyor.

Amerika, İngiltere ve Fransa'nın istihbarat birimleri, eğlence amaçlı üretilen drone'ların terör örgütlerinin de ilgisini çektiğini tespit etti. Bu nedenle birçok ülke drone’lara karşı önlem almaya başladı. Türkiye’deki Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü de insansız hava araçlarının ve drone’ların artık kayıt altına alınacağını duyurdu. Yayınlanan genelgeye göre, 25 kilogramın üzerindeki insansız hava araçları için tescil işlemi yaptırılacak, 25 kilograma kadar olanlar ise kaydettirilecek. Türkiye’de 4 bine yakın drone olduğu tahmin ediliyor.

2015 yılının Ocak ayında Türkiye’de bir kullanıcının İstanbul Atatürk Havalimanı üzerinde uçurduğu drone sonrası harekete geçen Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) tarafından hazırlanan yönetmelikle, “drone“lara kayıt zorunluluğu geliyor.

Teknoyo.com sitesinde yer alan habere göre, Parrot ve DJI gibi markaların tüm drone’ları Türkiye’de artık “İnsansız Hava Aracı Sistemlerinin Tescil, Operasyon, Seyrüsefer, Bakım ve Uçuşa Elverişlilik Usul ve Esaslarına İlişkin Talimat” kapsamında değerlendirilecek. Talimatlara uymadan drone uçuranlara 3 yıla kadar hapis ve 10 bin TL’ye kadar da idari para cezası uygulanacak.

Drone uçurmak için neler gerekecek?

Aralık 2015’te ABD’de yürürlüğe giren “Drone Kayıt Zorunluluğu”nun hemen ardından gelen bu düzenlemeye göre, Türkiye’deki drone’lar, azami kalkış ağırlığına göre 4 ayrı sınıfta değerlendirilecek. Buna göre;

a) İHA0: Azami kalkış ağırlığı 500 gr – 4 kg aralığında olanlar (piyasada yaygın olanlar bu grupta),

b) İHA1: Azami kalkış ağırlığı 4 kg – 25 kg aralığında olanlar,

c) İHA2: Azami kalkış ağırlığı 25 kg – 150 kg aralığında olanlar,

ç) İHA3: Azami kalkış ağırlığı 150 kg ve daha fazla olanlar.

Drone uçurma koşulları

Ağırlığı 4 kg’nin altında olan (İHA0) ‘drone’ların hobi ve eğlence amaçlı kullanımı durumunda, herhangi bir pilot lisansı, kayıt, tescil, uçuş izni zorunluluğu aranmayacak. Bu drone’lar, görerek şartlarda 400 ft (122 metre) altı ve en fazla 2 km görüşe açık havalarda uçurulabilecek.

Ağırlığı 4 kg ile 25 kg arasında olan drone’ların (İHA1) SHGM’ye kayıt ettirilmesi gerekecek. Uçuş izni alma zorunluluğu gerekmeyecek olan bu drone’lar da görerek şartlarda 400 ft (122 metre) altı ve en fazla 2 km görüşe açık havalarda uçurulabilecek.

Ağırlığı 25 kg ile 150 kg arasında olan drone’lar (İHA2) için SHGM’den Özel Uçuş İzni, Tescil, Pilot Lisansı almak gerekecek. Bu drone’ların uçurulabileceği bölge, verilen izin kapsamında değerlendirilecek.

Ağırlığı 150 kg’yi geçen drone’lar (İHA3) Uçuşa Elverişlilik, Pilot Lisansı, Tescil şartlarına tabi tutulacak. Bu drone’ların da uçuş bögesi verilen izine göre belirlenecek.

Sigortasız drone uçuşu yasaklanacak

Ağırlığı fark etmeksizin tüm drone’larda cihaz sahipleri, bakım, sigorta ve pilot eğitiminden sorumlu olacak. Tüm drone işleticileri ve sahipleri “Üçüncü Şahıs Mali Mesuliyet Sigortası” yaptıracak. Sigortasız uçuş yapılması yasak olacak.

Eğer drone ticari amaçla uçuruluyorsa, yine ağırlığı fark etmeksizin tüm cihazlarda, eğer uçulacak bölge meskûn mahal (kalabalık bölge) veya uçuşa yasak bölge ise risk analizi yapılması istenecek.

Hobi ve eğlence amaçlı kullanılan tüm drone’larda (ağırlığı fark etmeksizin), uçuşun yapılacağı bölgedeki mülki idareden izin alınması zorunlu olacak.

Genel Müdürlük’ten izin almayı gerektiren operasyonlar için izin alınmadan drone uçuşu yapılması durumunda ilgili kişi ve işletmelere 2920 sayılı Kanunun 5. kısmında yer alan ceza hükümleri uygulanacak.

2920 sayılı yasaya göre cezalar, 2 aydan 3 yıla kadar hapis ve 500 TL’den 10000 TL’ye kadar idari para cezalarını kapsıyor.