Başlangıcınızdan Bugüne Facebook’ta Yaptığınız Her Şey Tüm Kullanıcıların Erişimine Açıldı

Facebook ‘Graph Search’ adıyla yeni bir ‘sosyal ağ araması’ özelliğini hizmete sundu. Peki bu uygulama neler getirecek, neler götürecek? Facebook’ta bundan sonra neler değişecek? En önemlisini söyleyelim: Kişilerin sosyal paylaşım ağındaki tüm geçmişlerini ortaya dök...

‘Sosyal Ağ Araması’ sayesinde, 1 milyarı aşan üyenin, 240 milyar fotoğrafın ve 1 trilyondan çok bağlantının yer aldığı dünyanın en büyük veri tabanında, bu bağlantıların arasında daha ‘anlamlı’ gezinmek mümkün olabilecek. Kullanıcılar, kendileri için gereken aradıkları verilere daha hızlı ve kolay ulaşabilecekler. Ayrıca, bu yeni arama özelliği kesin ilgili verilere ulaşılabilmesi için alt kategori seçeneklerini de birlikte sunuyor.

Sunulan bu yeni özellik, aslında tam da bir ‘semantik web’ özelliği. Dijitolog’da daha önce yayınlanan ‘Semantik internet ve bulut bilişimi çağında yeni pazarlama’ başlıklı makalemde bu konuyu ayrıntılı olarak anlatmış ve böyle bir yenilik beklendiğini duyurmuştum. O bakımdan Facebook’un bu özelliği hizmete sunması sürpriz olmadı.

İnternetteki aramaların anlamsal boyut kazanacağı çok önceden öngörülmüş ve Google’ da çok az da olsa bu kuraldan yararlanmaya başlamıştı. Ancak sistem henüz komutlar üzerinden çalıştığı için tam olarak bu işlevselliği yerine getirmiyordu.

Kullanıcının sosyal medyayı değil, sosyal medyanın kullanıcıyı tanıyıp anladığı ve kişisel gereksinimlerine en uygun çözümleri üreteceği yeni bir sürece girdik. Facebook’un bu yeni özelliği, veri tabanında 7 yıldır biriken çok geniş kapsamlı içeriği bizim için filtreleyerek ‘anlamlandıracak’, kullanıcı merkezli geliştirilmiş bir uygulamadır.

Google’a rakip mi olacak?

Örneğin, ‘Sosyal Ağ Araması’ ile ‘arkadaşlarımın arkadaşları arasında Bursa’da yaşayanları bul’ şeklinde bir arama gerçekleştirdiğinizde, hemen arkadaşlarınızın arkadaşları arasında Bursa’da yaşayanlar gösterilecek. Aynı şekilde ‘X restaurant konusunda düşünceler’, ‘Y Hotel’de daha önce kalanlar’, ‘Z sağlık kuruluşunda daha önce tedavi olanlar’ , ‘ Q filmini izleyenler’ gibi sorgularla, diğer kullanıcıların daha önceki olumlu – olumsuz kişisel deneyim bilgilerine ulaşılabilecek.

Şimdiki Google benzeri ‘Web’ arama ile ‘Grafik’ (görsel) aramanın birbirine karıştırılmaması gerekiyor. ‘Web arama’ anahtar kelimelerle eşleşen mümkün olan en iyi sonuçları sağlarken, ‘Grafik arama’, Facebook’taki ortak yerler, fotoğraflar, insanlar ve diğer içerikler arasında arama yapıyor. Örnek olarak, ‘arkadaşlarımın arasında hangileri CM101MMXI FUNDAMENTALS’i beğenmiş’ diye arama yaparsanız Sosyal Ağ Araması bunu size gösterecek.

Kullanıcılar açısından sakıncalı yanları

Facebook’ta bugüne kadar yapılan diğer değişikliklerde olduğu gibi bu geliştirilmiş yeni arama özelliğinde de, kullanıcılar açısından beğenilenlerin yanında beğenilmeyen yönleri de olacaktır. En önemlisi de, kişilerin sosyal paylaşım ağındaki tüm geçmişlerini ortaya dökecek olmasıdır. ‘Graph Search’ sayesinde kullanıcılar artık arkadaşlarının yıllar önce beğendiği sayfalara, fotoğraflara ve iletilere ulaşabilecekler. Bu ise kullanıcıların geçmişinin kurcalanması dolayısıyla sakıncalı olabilir. Daha önceki ‘Zaman Tuneli’ uygulaması da bu bakımdan beğenilmemişti.

e-Pazarlama uzmanı Dbera Aho Williamson, konuyla ilgili BusinessInsider’a yaptığı açıklamada, kullanıcıların 5 yıl önce hangi sayfaları veya fotoğrafı beğendiğini hatırlamayabileceğini belirtti ve sözlerini şöyle sürdürdü: “Ben arama yaparken herhangi bir arkadaşımın 5 yıl önceki beğendiği her şeyi görebiliyorum. Oysa ilgili arkadaşım yıllar sonra bu beğendiği sayfaları görmemden hazzetmeyebilir ve bu sayfaları beğendiği için çekincesi olabilir.”

Williamson, Graph Search’ün genel kullanıma açılmasıyla birçok kullanıcının yıllar evvel “beğen” butonuna tıkladığı içeriklerden “beğen”lerini toplamaya başlama ihtimaline dikkat çekti ve ekledi: “Herkes geçmişinin kurcalanmasından hoşlanmayacaktır ve “beğenmeme” çılgınlığı hiç de uzak bir olasılık değil.”

Facebook’un bu yeni özellikle birlikte önümüzdeki günlerde gelir modeli olarak ücretli kurumsal üyelik ve yeni reklam – tanıtım seçenekleri sunacağını da şimdiden söyleyebiliriz. Şikayetvar.com gibi sitelerin önemli işlevselliği ve marka imajı üzerindeki etkilerini düşündüğünüzde, 1 milyarı aşkın kullanıcılı Facebook’un nasıl bir reklam okyanusa açılmakta olduğunu da görebilirsiniz.

Sosyal Ağ Araması şimdilik limitli “beta” versiyonuyla İngilizce olarak açıldı. Siz de buraya tıkladıktan sonra alttaki ‘Bekleme Listesine Katıl’a basarak bu özelliği ilk kullanan kullanıcılar arasında yer alabilirsiniz. Ayrıca bu özellik ile ilgili birçok bilgiye de ulaşabilirsiniz.

Kamil Eryazar / Dijitolog