2017’de dünyada yılın olayı, Çin’deki Facebook yasağının kalkması olabilir

KAMİL ERYAZAR Facebook, 685 milyon internet kullanıcısının bulunduğu Çin’deki yasağı delebilmek için yeni bir yazılım geliştiriyor 1,8 milyar aylık, 1,2 milyar da günlük aktif kullanıcısıyla dünyanın en büyük sosyal paylaşım ağı olmas�...

KAMİL ERYAZAR

Facebook, 685 milyon internet kullanıcısının bulunduğu Çin’deki yasağı delebilmek için yeni bir yazılım geliştiriyor

1,8 milyar aylık, 1,2 milyar da günlük aktif kullanıcısıyla dünyanın en büyük sosyal paylaşım ağı olmasına karşın, Çin’i de kapsama alanına alma hedefinden hiç vazgeçmeyen Facebook, 7 yıllık mücadelesinin sonunda 2017 yılında bu muradına erebilir.

NYT’ta yer alan habere göre, 7 yıl önce Çin’de yasaklanan Facebook yeniden bu dev pazara girebilmek için Çin hükümetinin koşullarına uygun bir algoritma geliştiriyor.

Facebook geliştirdiği bir tür ‘otosansür işlevli’ bu yeni yazılımla, paylaşımların sistem içerisinde kendiliğinden ‘düzene uygun’ olmasını sağlayacak. Diğer yandan kullanıcılar da ana sayfalarındaki paylaşımların kontrolüne sahip olacaklar.

Çin’de 2014 yılında yasaklanan, Facebook’un sahibi olduğu görsel ağırlıklı sosyal paylaşım sitesi Instagram için de aynı çözüm yönteminin geliştirildiği belirtiliyor.

Yasağa karşın Facebook 2008 yılında dil seçenekleri arasına Çince'yi de 3 farklı lehçesi ile ekledi. Facebook, facebook.cn alan adını ise 2007'de tescil ettirmişti.

Facebook, Çin’de yasaklanmadan önceki 2008 yılında 300 milyon internet kullanıcısının 285 milyonunu kendisine ekleyerek rekor kırmıştı.

Erişim yasağına rağmen ülkede Facebook üyesi yaklaşık 500 bin kişi bulunuyor. Çin'e bağlı özel yönetim bölgesi olan Hong Kong'da ise bu yasaklar uygulanmıyor.

Facebook, Sina Weibo ile ortak olabilir

NYT’ın haberinde, şirketin Pekin ile müzakerelerde yerel uzmanlık ve bağlantılardan yararlanan bir Çin firmasıyla ortak olabileceğini de yazıyor. Henüz bir isim belirtilmese de, teknoloji – finans kulislerinde, aylık 390 milyon aktif kullanıcısı olan Çin’in kendi sosyal paylaşım ağı Sina Weibo ile görüşüldüğü bilgileri konuşuluyor. Konu ile ilgili ne Mark Zuckerberg’den ne de Sina Weibo’nun CEO'su Cao Guowei’den herhangi bir doğrulama ya da yalanlama gelmedi.

Facebook yasaklandıktan sonra 2009 yılında kurulan ve “Çin’in Twitter’ı” olarak da adlandırılan Sina Weibo sonradan ‘140 karakter sınırını’ kaldırdı. Bu yıl yaptığı yeniliklerle de Facebook, Twitter, YouTube ve InstaGram gibi sosyal medya ağlarının temel özelliklerini içeren kapsamlı bir paylaşım platformu haline geldi.

Sina Weibo hisselerinin yüzde 31,4'ü de elektronik ticaret devi Alibaba'nın kurucusu Jack Ma'ya ait. Facebook’un kurucu CEO’su Mark Zuckerberg, Mart ayında Çin’e yaptığı ziyarette Jack Ma ile görüşmüştü.

Dünyanın en büyük dijital pazarı iştah kabartıyor

700 milyona yakın internet kullanıcısının bulunduğu ve 400 milyona yakın Sina Weibo kullanıcısının günde en az 150 milyon mesaj/içerik paylaştığı dünyanın en büyük dijital pazarına yeniden girebilmek Facebook’un hep öncelikli hedefleri arasında yer aldı.

Facebook’un kurucu CEO’su Mark Zuckerberg, son olarak Mart ayında Pekin’i ziyaret ederek bu konuda görüşmeler yaptı.

Zuckerberg başkent Pekin'in kalbi Tiananmen Meydanı'nda ve Çin Seddi'ni ziyaret ederken görüntülenmiş, ülkenin propaganda yetkilisi Lin Yunşuan'la da bir araya gelmişti.

32 yaşındaki Zuckerbeg, 2014 yılında da Çin'in internet politika sorumlusu ile bir toplantıya ev sahipliği yapmış ve Ekim ayında da Cumhurbaşkanı Xi Jinping ile bir araya gelmişti.

Mandarin Çincesini öğrenmeye başlayan ve videosunu paylaştığı Tsinghua Üniversitesi’nde yaptığı 20 dakikalık konuşmasında Zuckerberg, "Çin rüyasından" bahsetmiş ve Çin lideri Şi Jinping'in "Çin'in yönetimi" adlı kitabını övmüştü.

Çin Komünist Partisi de, Zuckerberg'in kitapla çekilmiş bir fotoğrafını propoganda posterlerinde kullanmıştı.

Ayrıntılar bakımından başka iki ilginç dipnot daha: Birincisi, Mark Zuckerberg'in eşi Priscilla Chan’ın da Çinli olması. Çiftin, Çin’in Başkanı Xi Jinping’e henüz doğmamışken isim koymasını istedikleri ancak Xi’in bu teklifi reddettiği ve sonradan Max adını verdikleri kız bebekleri de bir buçuk yaşında. İkincisi de, Mark’ın profil fotoğrafındaki gülümseyen pozunun Çin’de çekilmiş olması.

Dünya tarihi yeniden yazılır

7,45 milyarlık dünya nüfusunda, internet erişimine sahip 3,5 milyar insanın yüzde 55’inin kullanıcısı olduğu Facebook eğer portföyüne Çin’i de dahil ederse, korkarız “Dünya İmparatorluğu”nu da ilan edebilir!

Gelirlerini katlayarak ekonomik dev bir güç haline gelmenin ötesinde, tüm dünyayı gözlemleyip yönlendirerek tam bir ‘Truman Show’a dönüştürebilir.