Türkiye ve Dünya’da 2017 TURİZM RAPORU

KAMİL ERYAZAR Dünya turizmi, üç yıldır artan küresel terör saldırıları nedeniyle gerileme yaşıyor. Bu olumsuz durumdan etkilenen ülkelerin başında da Türkiye geliyor. ‘Krizi’ fırsata dönüştürmeyi başarabilen İspanya ve Yun...

Türkiye ve Dünya’da 2017 TURİZM RAPORU (4 Mayıs 2017)

KAMİL ERYAZAR

Dünya turizmi, üç yıldır artan küresel terör saldırıları nedeniyle gerileme yaşıyor. Bu olumsuz durumdan etkilenen ülkelerin başında da Türkiye geliyor. ‘Krizi’ fırsata dönüştürmeyi başarabilen İspanya ve Yunanistan ise bu dönemde en kârlı çıkan ülkeler oldu.

Türkiye, 2013 yılında dünyada turistlerin en çok ziyaret ettiği ülkeler sıralamasında 6’ıncı sırada yer alırken, 2016 yılında 44’üncü sıraya geriledi.

2014 yılında, Movehub adlı internet sitesinin World-Statistics.org’dan derlediği rakamlara göre oluşturduğu raporda, Türkiye dünyada en çok turist çeken ülkeler sıralamasında 34 milyonla 6’ncı sırada yer alıyordu. Listenin en tepesindeki ülke ise 81 milyon 400 bin turistle Fransa’ydı.

Türkiye listede, Birleşik Krallık, Almanya ve Rusya gibi ülkelerin üzerinde yer alıyordu.

2013 yılında en çok turist alan ilk 10 ülke;

1. Fransa (81.400000)

2. ABD (62.700.000)

3. Çin (57.700.000)

4. İspanya (56.700.000)

5. İtalya (46.100.000)

6. Türkiye (34.000.000)

7. Birleşik Krallık (29.300.000)

8. Almanya (28.400.000)

9. Rusya (24.900.000)

10. Malezya (24.700.000)

HIZLI DÜŞÜŞ

Türkiye’nin hava sahasını ihlal eden Rusya’ya ait savaş uçağını düşürmesinin ardından iki ülke arasında başlayan gerilim sonrası, Rus tur operatörleri de Türkiye satışlarını durdurma kararı almışlar ve daha önceki rezervasyonlarını da iptal etmişlerdi. Arkasından da ardı ardına gerçekleştirilen bombalı kitlesel terör saldırıları sonrası başlayan rezervasyon iptalleri, Türkiye turizmini çok olumsuz etkiledi.

Rusya’dan sonra en çok turistin geldiği Avrupa ülkeleri ile de geçen yıldan bu yana süren siyasal anlaşmazlıklar krizi daha da derinleştirdi.

Ekonomideki durgunluk, artan terör olayları, Rusya krizi ve AB ülkeleriyle yaşanılan siyasal sorunlar turizm sektörünü vurdu. İflasın eşiğine gelen turizmciler, tesislerini satılığa çıkarmaya başladı.

Türkiye’ye gelen turist sayısı azalıyor

Aslında Türkiye’de turizm gelirlerinde gerileme 2015 yılında başladı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri,  turizm gelirlerinin 2014’e göre yüzde 8,3 azaldığını 31 milyar 464 milyon 777 bin dolara düştüğünü ortaya koyuyordu.

2016 yılındaki terör saldırıların ardından ise rezervasyon iptalleri yüzde 50’ye kadar yükseldi.

Kültür ve Turizm Bakanlığı verileri, turizmin 2016 yılında 2015’e oranla daha da gerilediğini gösteriyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri de turizm sektöründeki krize işaret ediyor. Türkiye'nin ilk çeyrek turizm gelirleri, TÜİK tarafından yüzde 17 düşüşle 3.4 milyar dolar olarak açıklandı.

Bakanlığın verilerine göre, Ocak-Mart döneminde gelen yabancı sayısı 3.8 milyon kişiyle yüzde 6.4 azalırken sadece Mart ayındaki yabancı sayısı, geçen yılın aynı ayına göre 1.6 milyon kişiyle yüzde 4 azaldı.

Avrupa ülkelerinden gelen ziyaretçi sayısındaki azalma devam ederek Mart ayında yüzde 25.1 düşüşle 565 bin 643 kişi oldu. İlk çeyrekte Avrupa ülkelerinden gelen ziyaretçi sayısı 1.4 milyon kişiyle yüzde 23'e geriledi.

Otel istihdamı sadece Türkiye’de düştü

2016'da turizm gelirlerinde ve turist sayısında yaşanan kayıp otellerdeki istihdama da yansıdı. Bu süreçte İspanya gibi ülkelerde otellerdeki istihdam sayısı artarken, aynı alanda eksiye düşen tek ülke Türkiye oldu.

Turizmdatabank'ın AB ülkeleri istatistik ofisleri, AB bölgesi turizm istatistiklerinden derlediği bilgilere göre, otel istihdamında; 2016'da turizmde rekabet eden büyük destinasyonlar içinde yalnızca Türkiye gerileme yaşadı. Otellerde istihdam edilenlerin sayısı İspanya'da yüzde 15 dolayında gelişerek 400 bine yaklaştı. Böylece İspanya, çalışan sayısında; Avrupa içinde Almanya'nın ardından ikinci sırada, kitle turizmi rekabeti açısından da ilk sırada yer aldı. Türkiye'nin 2016'da otellerdeki istihdam oranı bir önceki yıla göre yüzde 16 azalmıştı.

İSPANYA, TURİZMDE YİNE DÜNYA LİDERİ OLDU

Dünya Ekonomik Forumu'nun her 2 yılda bir yayınladığı ve 136 ülkeyi güvenlik, temizlik ve kültür başlıkları altında değerlendirdiği seyahat ve turizm rekabet endeksi zirvesine bu yıl da İspanya oturdu.

Dünya Ekonomik Forumu tarafından oluşturulan seyahat ve turizm rekabet endeksinde 136 ülkenin güvenlik, sağlık, temizlik, fiyat – fayda dengesi, uluslararası topluma bakış açısı, turizm hizmetleri, ulaşım altyapısı ve doğal kaynakları değerlendirmeye alınıyor.

Bir önceki raporda 4. sırada yer alan ABD yeni raporda 6. sıraya düştü.

Bir önceki raporda da olduğu gibi Avrupa yine turistler için en cazip rota oldu.

Dünya Ekonomik Forumu seyahat ve turizm rekabet endeksi 2017 raporunda ilk 10'a giren ülkelerden 6'sı 2016 yılında dünya çapındaki 1.2 milyar turistten 620 milyonunu ağırlayan Avrupa'da yer alıyor.

Yaşanan son terör olaylarına rağmen Avrupa'nın birçok ülkesi hakkında sağlık, temizlik, kültürel zenginlik ve güvenlik konularında olumlu görüş belirtildi.

Güvenlik sorunu yaşayan ülkeler fiyat-fayda dengesi ile dengelenerek üst sıralara yükseldi.

İspanya kültür, doğal kaynaklar, turizm hizmet altyapısı ve hava taşımacılığı üstünlüğü ile listenin birincisi oldu.

İspanya'yı güvenlik sorunlarının yüksek olduğu Orta Doğu ülkelerinden ziyaret eden turist sayısında da önemli artış olduğu belirtildi.

2015 ve 2016 yıllarında yaşadığı terör olaylarına rağmen Fransa kültür ve hava yolu bağlantısı konularında artı puan alarak listede ikinci konumunu korudu.

Fransa, yaşanan terör olayları sebebiyle otel ve uçak biletlerinde indirim yapmak durumunda kaldı ve fiyat-fayda dengesi bu sayede Fransa'ya artı puan kazandırdı.

Türkiye listedeki 44. ülke konumunu korudu.

'Avrupa'nın ilgisizliği turizmde yeni kriz yaratabilir'

Dünya gazetesinden Fikri Cinokur'un haberine göre, araştırma şirketi Turizmdatabank'ın sahibi Erol Karabulut, Avrupa pazarında Türkiye'ye ilginin olmaması nedeniyle turizmde yeni bir krizin yaşanabileceğini savundu.

Karabulut, SGK verilerinden derlenen bilgilere göre, kriz döneminde ciddi oranda gerileyen konaklama sektörü istihdamının 2017'nin ilk ayında da düşmeye devam ettiğini aktardı. Karabulut, "2016 krizinde ortalama yüzde 16, yüksek sezonda yüzde 20'den fazla gerileyen otel istihdamı, 2017'nin ocak ayında yüzde 12.4 daha azaldı. Otellerde sigortalı çalışan sayısı Ocak 2017'de 184 bin civarına indi. 2016'nın aynı ayındaki istihdam ise 211 bin civarında olmuştu" dedi.

Bu yılın Ocak ayında otellerdeki istihdamın 2014 seviyesinin de altına inerek 184 bin kişiye düştüğünü ifade eden Karabulut, "2016 yılında Türkiye genelinde sadece otellerde 100 bini kayıtlı 150 bin kişi işsiz kaldı. Bunun yüzde 55'i Antalya, yüzde 10'u Muğla ve yüzde 8'i de İstanbul'daki otellerde gerçekleşti. 2017 turizm sezonunda Avrupa pazarında umut görünmüyor. Bu yılda da otellerde istihdam yüzde 10 düşer. Eğer Avrupa pazarındaki kriz ve komşu ülkelerle yaşanan sorunlar derinleşirse en az 70 bin kişi işsiz kalabilir" diye konuştu.

Yunanistan: 2017 turizm tarihimizin en iyi yılı olacak

Yunanistan Turizm Bakanı Elena Kuntura yaptığı açıklamada, "Yunanistan’da 2017 turizm tarihinin en iyi yılı olacak. Rezervasyonlar geçen yıla kıyasla yüzde 15'den yüzde 70'e yükseldi" ifadeleri kullanıldı.

Rusya, İsrail ve Lübnan pazarının hareketli olduğunu belirten Kuntura'ya göre, Yunanistan'ı bu yıl 30 milyon kadar turistin ziyaret edebilir.

ÜLKELERE GÖRE 2017 DÜNYA TURİZM ENDÜSTRİSİ VERİLERİ

Küreselleşme ve giderek artan gezme eğilimi, her yıl yabancı ülkelere seyahat eden insan sayısını artırdı. Bu büyüme eğilimi, turizm harcamaları nedeniyle artan GSYİH (Gayri Safi Yurt İçi Hasıla) büyümesini beraberinde getirdi. Bazı ülkeler diğerlerinden daha fazla ziyaretçi alırken, tüm ülkeler kendi turizm endüstrilerine aynı ölçüde güvenmiyorlar.

Aşağıdaki haritada, turizm endüstrisine en çok güvenen ülkeleri görebilirsiniz.

Yukarıdaki haritada, turizm endüstrisinin aldığı GSYİH yüzdesini belirlemek için her ülkeye dört renkten biri verilmektedir. Kırmızı renge sahip ülkeler, GSYİH'nın % 7'sinden fazlasını oluşturan bir turizm endüstrisine sahiptir. Pembe renk ile gösterilen ülkeler ise, toplam GSYİH'nın % 5 ila % 7'sini oluşturan bir turizm endüstrisine sahiptir. Açık mavi ile gösterilen ülkelerdeki turizm endüstrisi, ekonominin % 2 ila % 5'ini kaplar. Sonunda, koyu mavi olan ülkelerde de GSYİH'nın % 2'sinden daha az bir turizm endüstrisi var. Grafik, her turizm endüstrisinin ülke geneline göre genel boyutunu da göstermektedir. (Veriler, Dünya Ekonomik Forumu tarafından yayınlanan 2017 Seyahat ve Turizm Rekabet Edebilirlik Raporu’ndan alınmıştır. )

En Büyük Turizm Endüstrisine Sahip En Büyük On Ülke (GSYİH)

1. Birleşik Devletler (488 milyar dolar)

2. Çin (224 milyar dolar)

3. Almanya (130.8 milyar dolar)

4. Japonya (106,7 milyar dolar)

5. Birleşik Krallık (103,7 milyar dolar)

6. Fransa (89.2 milyar dolar)

7. Meksika (79,7 milyar dolar)

8. İtalya (76.3 milyar dolar)

9. İspanya (68.8 milyar dolar)

10. Brezilya (56.3 milyar dolar)

Turizmde En Güven Veren En Beş Ülkeye (GSYİH)

1. Malta -% 15

2. Hırvatistan -% 15

3. Tayland -% 9.3

4. Jamaika -% 8.9

5. İzlanda -% 8.2

Turizm Üzerinden En Az Güvenen En Büyük Beş Ülkeye (GSYİH)

1. Ukrayna -% 1.4

2. Rusya Federasyonu -% 1,5

3. Polonya -% 1.7

4. Kanada -% 1.8

5. Kore Cumhuriyeti -% 1.8

Turizm endüstrisine en çok GSYİH'ya bağımlı olan ülkelerin çoğu yoksul veya nispeten küçük bir nüfusa ve dolayısıyla ekonomiye sahiptir. Hong Kong ve İzlanda'nın GSYİH büyük bir yüzdesini turizm geliyor, ancak her iki ülke hem nüfus hem de GSYİH çok küçük. Bir şehir devleti olan Hong Kong, geçmişi ve şehir devletinin Çin'e olan yakınlığı nedeniyle Asya’daki en iyi yer. İzlanda, nüfus başına 332.529'da en küçük ülkelerden biridir. Turizme çok güveniyor, çünkü bir yıl içinde ülkenin tüm nüfusundan daha fazla ziyaretçi alır. Yabancı ziyaretçilere aşırı bağımlı olan diğer ülkeler ise, her bir seferde en az ılımlı sayıda yabancı ziyaretçi alırken, aynı zamanda küçük GSYİH’lara da sahipler.

TURİSTLER HANGİ ÜLKEDE NE KADAR PARA HARCIYORLAR?

İşte ilk beş ülke:

1. Amerika Birleşik Devletleri, her yıl sadece turistlerden 220.1 milyar dolar gelir elde ediyor. Ülke oldukça geniş ve çok çeşitli cazibe merkezlerine sahiptir. New York ve San Francisco gibi büyük şehirlerin koşuşturmasını sunar, ancak aynı zamanda New Orleans veya Washington DC gibi tarihleri ​​veya kültürleri ile tanınan şehirlere de ev sahipliği yapar. Turistler SoCal'in plajlarını, Vegas'ın çılgınlığını, Oregon'un huzurunu, Alaska'nın vahşi doğasını veya Nashville'in müziğini yaşayabilir.

2. Fransa yılda 66,8 milyar dolarla turizmden en fazla gelir elde eden ikinci ülke. En çok gezilen yerler arasında Paris, Champagne'nin ünlü şarap bölgesi veya Bordeaux, Lyon'un Rönesans şehri, Marsilya'nın sahili veya Nice'in Fransız Riviera başkenti sayılabilir.

3. İspanya her yıl 65.1 milyar dolar turizm geliriyle, Fransa'nın çok da gerisinde değil. İbiza Yarımadası'nın en büyük ülkesi, İbiza'ya ve Sevilla'daki tapas lokanta ve barlarına yapılacak gezilerden fazlasını sunuyor. Barselona mimarisi çok görkemli, Madrid kalabalık ve günümüzde Mağribi anıtları ve kaleleri gibi gizli gizli kültür taşları var.

4. Birleşik Krallık'ın çeşitli hazineleri var ve bu yüzden yılda turizmden 62,8 milyar dolar pay alıyor. Turistler, İskoçya ve İskoçya Yaylaları'nı keşfedebilir ya da Londra’nın cazibesine kapılabilirler. Galler'in kırsal alanı, Antik Roma'nın hamamlarının havuzlar veya Edinburgh'un günbatımında nefis yiyeceklerin tadına bakabilirler. Beatles ve Shakespeare'in evleri olduğunu da unutmamak lazım.

5. Çin, 56.9 milyar dolar harcama ile beşinci sırada yer alıyor. Bu liste belki de en büyük sürpriz! Birçok kişi, Çin’in dünyanın en büyük nüfus merkezi ve ekonomisi olduğunu biliyor ancak aynı zamanda önemli bir turizm merkezi olduğunu bilmiyor. Çin her yıl milyonlarca ziyaretçiyi Güney Kore, Japonya, Vietnam, Malezya ve Moğolistan gibi Asya ülkelerinden alıyor. Ülke ayrıca Amerikalılar ve Ruslardan da önemli miktarda ziyaretçi alıyor. Çin Seddi, Yasak Şehir, Three Gorges Barajı ve daha pek görülmesi gereken yer sayılabilir.