İran Yönetimi’nden Sürpriz Sosyal Medya Atağı!

İran Bakanlar Kurulu’nun tüm üyeleri, ülkedeki yasağa rağmen Facebook hesabı açtılar! Haberi Pazartesi günü AP geçmişti. Fransız Le Monde gazetesi de, İranlı 22 bakan ve üst düzey yöneticinin bizzat Reformist lider Ruhani’nin talimatıyla Facebook’a üye olduklarını ya...

İran Yönetimi’nden Sürpriz Sosyal Medya Atağı! (12 Eylül 2013)

İran Bakanlar Kurulu’nun tüm üyeleri, ülkedeki yasağa rağmen Facebook hesabı açtılar!

Haberi Pazartesi günü AP geçmişti. Fransız Le Monde gazetesi de, İranlı 22 bakan ve üst düzey yöneticinin bizzat Reformist lider Ruhani’nin talimatıyla Facebook’a üye olduklarını yazdı. Ayrıca Facebook’ta Cumhurbaşkanlığı idaresine ait bir Facebook sayfası da açıldığını bildirildi. 2009’dan beri halka yasak olan sosyal paylaşım sitelerine Batı basını ilgi gösterdi.

İran’da 8 yıl süren Ahmedinecad döneminin ardından reformistlerin adayı Hasan Ruhani’nin seçilmesiyle ülkede yeni bir dönem başladı. Bunun ilk işaretlerinden biri de halka ilişkilerde kendinin gösterdi. Yeni Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, kabinesindeki bakanlara “Sosyal paylaşım sitelerinde aktif olun” talimatı verdi. Fransız Le Monde gazetesinin haberine göre; Ruhani’yi dinleyen 22 bakan ve üst düzey yönetici Facebook hesabı açtı. Fakat 2009’daki Mahmud Ahmedinecad karşıtı gösterilerden beri İran’da Facebook da dahil olmak üzere birçok sosyal paylaşım sitesine erişim devlet tarafından yasaklanmış durumda. Hal böyle olunca Facebook’a giremeyen halk, İranlı bakanların paylaştığı yorumları ancak gazetelerden takip edebiliyor.

BATI’DAN BÜYÜK İLGİ

Batı basını güncel konulardaki yorumlarını internetten yayınlayan İranlı bakanların sosyal medya açılımına oldukça ilgi gösterdi. İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif’in Twitter’dan ‘Başta İranlı Yahudiler olmak üzere tüm Yahudilerin yeni yılını kutlarım’ ve ‘İran asla Yahudi soykırımını inkar etmedi’ mesajı dünya basınında geniş yer bulmuştu. Şimdi de petrol, eğitim, istihbarat ve ekonomi bakanlarının ve birçok üst düzey bürokratın Suriye konusu ve İran’ın nükleer programı gibi birçok güncel konuda yaptıkları yorumlar yakın takibe alındı. Dışişleri Bakanı Cevad Zarif’in, Suriye’deki kimyasal saldırıyı kastederek Facebook’tan yaptığı “Katliamı cezalandırmak önemli fakat diplomatik zeminden ayrılmamak lazım” yorumu birkaç saat içinde 10 binden fazla ‘beğeni’ topladı.

136 BİN TAKİPÇİSİ VAR

Kabinenin internetteki en popüler ismi olan Zarif’in 10 Ağustos’ta açtığı Facebook sayfasının 136 binden fazla takipçisi bulunuyor. Zarif Facebook sayfasıyla kimi zaman kendisi kimi zaman da çocuklarının ilgilendiğini söylese de ‘Bir bakanın vaktini Facebook başında geçirmesinden’ memnun olmayan İranlılar da bol miktarda yorum paylaşıyor.

EN POPÜLERİ RUHANİ’NİN

Cumhurbaşkanı Danışmanı Muhammed Rıza Sadık tarafından yalanlansa da internette en popüler hesaplardan biri de reformist Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’ye ait Facebook sayfası. Arka planında Fars mitolojisinde ve halk hikayelerinde önemli bir yere sahip olan Demavend Dağı’nın resmi, üzerinde de ‘Fars dilini yeniden keşfeden şair’ olarak bilinen Firdevsi’nin dizeleri bulunan Facebook sayfasının İran hükümetinin resmi sitelerinden bile daha çok takipçisi bulunduğu bildirildi.

İNTERNET YASAKLARI KALKIYOR MU?

İranlı bakanlar ve üst düzey yöneticiler tarafından atılan söz konusu adımın, İran hükümetinin en kısa sürede ülkede mevcut internet yasağını kaldırmayı düşündüğünün bir göstergesi olabileceği şeklinde yorumlanıyor. 2009 yılında göreve tekrar seçilen Ahmedinejat’a karşı yaşanan toplu gösterilerin Facebook aracılığıyla düzenlenmiş olması nedeniyle hükümet ülkede Facebook’un kullanılmasına yasaklamıştı. 2012 yılında İran’ın ruhani lideri Ali Hamaney Facebook’un sadece olumlu amaçlarla kullanılmasına bir fetvayla izin vermişti.

GÜNCELLEME

VE SOSYAL MEDYA YASAĞI KALKTI

İran’da 2009 yılında “Yeşil Devrim” sırasında engellenen Twitter ve Facebook’a erişim yeniden açıldı. Konuyla ilgili resmi bir açıklama henüz yok ancak bunun son dönemde ülkede etkili olan liberalleşme dalgasının bir parçası olduğu ifade ediliyor.

Ülkenin birçok yerinde, farklı servis sağlayıcılarını kullanan İranlılar sosyal medyaya erişim sağlayabildi. Birçok kullanıcı durumun yarattığı şaşkınlıkla ilgili mesajlar paylaştı.

Konuyla ilgili resmi bir açıklama henüz yapılmadığı için olayın teknik bir aksaklık olduğu da öne sürüldü. Ancak erişim izinlerinin verilmiş olması kuvvetli bir ihtimal gibi görünüyor. Zira geçtiğimiz yıldan bu yana İran’da bir sosyal medya açılımı yaşanıyor.

Dini lider Ayetullah Ali Hamaney Facebook, Twitter ve Instagram kullanıyor.

Yeni seçilen Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif de Twitter’ı aktif kullanan isimler. Ruhani geçtiğimiz günlerde Twitter’dan Yahudilerin Roş Aşana bayramını kutlamasıyla ve ABD’li siyasetçi Nancy Pelosi’nin kızıyla girdiği diyalogla çok konuşulmuştu. Cumhurbaşkanı daha önce de internet yasaklarını “beyhude” olarak nitelendirmişti.

Son olarak tüm kabineye Facebook hesabı açmaları yönergesi verilmişti.

İran’da sosyal medyaya erişim kağıt üzerinde yasak olsa da birçok teknolojiden anlayan kullanıcı VPN aracılığıyla sosyal medyaya erişim sağlayabiliyordu.

2. GÜNCELLEME

Özgürlük Kısa Sürdü!

İran’da Facebook ve Twitter gibi sosyal medya sitelerine dün gece bir kaç saatliğine serbestçe erişebilen internet kullanıcılarının sevinci kısa sürdü.

İranlı yetkililer, serbest erişimin “teknik bir aksaklıktan” kaynaklandığını ve sosyal ağlara erişimi engelleyen filtreleri yeniden devreye soktuklarını duyurdu.

Başkent Tahran’daki pek çok Facebook ve Twitter kullanıcısı, dün geceki sürpriz internet serbestisini, yeni seçilen Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin izlediği yeni politikaların sonucu olarak yorumlamıştı.