Direnişin Farklı Bir Ekonomisi

Seyyar satıcılar ‘Taksim’deki gezi tarifesi’ne geçti. Biber gazından korkan halk maskeye koştu. Nalburlarda 2.5 liralık maskeler yok sattı. Seyyar satıcılar ilk gün 3’ünü 5 liraya sattığı maskelere %200 zam yaptı. Karnı acıkanlar köfte ekmeğe 7.5 lira, tavuk-pilava 3....

Seyyar satıcılar ‘Taksim’deki gezi tarifesi’ne geçti. Biber gazından korkan halk maskeye koştu. Nalburlarda 2.5 liralık maskeler yok sattı. Seyyar satıcılar ilk gün 3’ünü 5 liraya sattığı maskelere %200 zam yaptı. Karnı acıkanlar köfte ekmeğe 7.5 lira, tavuk-pilava 3.5 lira verdi. İşte bu da “Gezi Ekonomisi”…

Taksim’deki Gezi Parkı’nda başlayan gerginlik bugün tüm yurda yayılmış durumda… Polis ise Taksim’i göstericilere bırakmış durumda. On binlerce kişi Gezi Parkı’nda toplanarak görüşlerini diye getirirken, başta İstanbul ve Ankara olmak üzere diğer bölgelerde yapılan gösteriler polisin müdahalesini de beraberinde getiriyor. Gazdan kaçmak isteyen vatandaşa da soluğu maske satan dükkanlarda ya da seyyarlarda alıyor. Bugün Taksim’de gaz maskesi olmayan kişi yok denecek kadar az. Taksim’e müdahale olmasa bile Beşiktaş ya da Gümüşsuyu’nda atılan biber gazı, rüzgarında etkisiyle tüm Gezi Parkı’nı etkisi altına alıyor. Gaz maskeleri, hem boyutu hem de işlevine göre farklılık gösteriyor.

300 LİRAYA ÇIKIYOR

Profesyonel gaz maskeleri dükkanlarda 300 liraya kadar ulaşıyor. En basit maskeleri ise neredeyse tüm nalburlarda bulmak mümkün. Daha doğrusu mümkündü. Dün itibarıyla neredeyse tüm nalburlarda maskeler tükendi. Nalburda satılan amatör bir gaz maskesinin fiyatı ise 2.5 lira civarında. Tabi bir de seyyarlar var. Gösterilerin ilk gününde 3 tanesini 5 liraya satan seyyarlar, talebin artmasıyla birlikte maske fiyatlarını 5 liraya kadar yükseltti.

BİR DİLİM KARPUZ 5 LİRAYA SATILIYOR

Taksim’de yemek yemek isteyen protestocuların tek alternatifi köfte ekmek, simit satanlar ve İstiklal Caddesi ile Perya’ya doğru iki yana açılan büfelerdi. Bu büfeler Taksim’deki protestolar sonucunda ıslak hamburger ve döner satışlarında patlamalar yaşadı. Hamburger ekmeği paketleri normalde günlük ortalama 300’er adet büfelere satılırken, önceki gün ‘300’erli paketler’ havada uçuştu. Köfte emeğe de devrim zammı gecikmedi. Fiyatı yüzde 50 arttı. Stat önlerinde yemeğe alıştığımız tükürük köfte olarak bilinen köfte ekmeğin fiyatı yüzde 50’lik artışla 5 liradan 7,5 liraya fırladı. Gezi Parkı’nda en çok kazanan esnafın başında ise karpuzcular geliyor. AKŞAM’a konuşan bir seyyar günde tanesi 10 kiloluk 10 karpuz sattığını dile getiriyor. Karpuzun fiyatını duyanların ise dudağı uçukluyor? Bir dilimi tam 5 lira!

MASKE YETİŞMİYOR

Ankara’da ulaştığımız firmalar ellerinde gaz maskesi stoklarının bittiğini söylüyor. Bu firmalar arasında olan AVPAR son 5 günlük süre içerisinde yaklaşık 25 bin TL değerinde gaz maskesi sattığını söylüyor. Firma yetkililerinden Erol Umurtak tanesi 250 lira olan gaz maskelerini internet ve perakende satış yolu ile sattıklarını ve stoklarında şu an hiç gaz maskesi kalmadığını söylüyor. Diğer bir gaz maskesi satan firma yetkilisi ise Mayıs ayının ortasından beri olan biber gazı talebinin son zamanlarda iyiden iyi arttığını ve önceki gün günlük talebin yüzde 70 arttığını söylüyor. Firma yetkilisinin verdiği bilgilere göre elinde gaz için satış yapan perakendeciler ve toptancılar arasında çok yoğun bir telefon trafiği yaşanıyor.

POLİSE 11 BİN MASKE

Elbette sadece halk cephesinden bakmak doğru değil. Bunun bir de Emniyet tarafı var. Bundan birkaç yıl önce yıllık 4000 adet gaz maskesi satın alan polis son yıllarda bu rakamı 10 binler seviyesine taşıdı. Öyle ki 2012 yılında İçişleri Bakanlığı polislere dağıtmak üzere tam 10 bin adet gaz maskesi ve 30.000 adet gaz maskesi filtresi aldı. 2013 yılında ise polis gaz maskesi alımlarını artırarak sürdürmeye devam etti. 7 Mart 2013 tarihinde devlet tarafından açılan ihale sonucunda 11.000 adet gaz maskesi ve 40 bin adet gaz maskesi filtresi emniyet güçlerine dağıtılmak üzere İçişleri Bakanlığı tarafından satın alındı. İki yılı karşılaştırdığımız zaman 2013 yılında 2012’ye göre gaz maskesi satışlarının yüzde 10 arttığı anlaşılıyor. Gaz filtresi satışları ise bu yıl önceki yıla göre yüzde 33 dolayında yükseldi.

Bayrakta pazarlık şart

Cuma gecesi tavuk pilav fiyatını yaklaşık 5 liraya kadar çıkaran pilavcılar rekabetin çoğalmasıyla fiyatları aşağı çekti. Bugün Taksim ve etrafı pilavcıdan geçilmiyor. Bir tabak tavuk-pilavın fiyatı ise 3.5 lira. Cumhuriyet Caddesi’ni mesken tutan diğer bir grup da atkı ve bayrak satan seyyar satıcılar. Maske bulamayanlar kendilerini korumak için atkıya sarılırken, atkı fiyatlarında pazarlık 15 liradan başlıyor. Pazarlık gücünüze bağlı olarak bu fiyatı 10 liraya kadar indirmeniz mümkün. Bayraklarda ise ortalama fiyat 20 lira…

Polisin kullandığı gaz eczanelerinde satışlarını artırdı. En çok talep edilen ürünlerin başında gazın etkisini hafifleten antiasit mide ilaçları geliyor…

Can Mumay / Akşam