Yaşam

Dünyanın EKG’sı çekilerek kalp atışları saptandı

Dünyaca ünlü coğrafyacı Benjamin Hennig ve Oxford Üniversitesi’nden Yadvinder Malhi, yeryüzünün biyolojik verimliliği ve fotosentez üretimi haritası çıkartarak ilginç bir animasyona dönüştürdüler...

En vahşi yırtıcı hayvan bile yaşamak için basit bitkilere güvenmelidir. Bunun nedeni, karbondioksitin organik bileşiklere dönüşmesi olmadan, tüm gıda zincirlerinin varlığının ortadan kalkmasıdır.

Fotosentez ya da ışılbileşim, klorofil taşıyan canlılarda ışık enerjisi kullanılarak organik bileşiklerin üretilmesi olayı. Bu yolla besin üreten canlıların tümüne fotosentetik organizmalar denir ve bunların büyük çoğunluğunu planktonlar ve bitkiler oluşturur.

Fotosentez yaşam için oldukça katalizördür ancak bu mütevazı kimyasal süreç normalde kimsenin aklına gelmediği gibi çoğu zaman da gözden kaçırılır. Peki ya bu en temel yaşamsal olayın sonuçlarının dünya çapında ölçeklendiğini görseydiniz neler hissederdiniz?

DÜNYANIN KALP ATIŞLARI

Dünyaca ünlü coğrafyacı Benjamin Hennig tarafından hazırlanan eşsiz kartogram animasyonu, dünya çapında ekolojik sistemlerin üretkenliğinde devam eden döngüleri gösteriyor. Oxford Üniversitesi’nden Yadvinder Malhi önderliğindeki araştırmacılar, günlük net fotosentez değerini, 8 günlük uydu gözlemleri aralığına göre hesapladılar ve bir yıl için eğilimleri tahmin ettiler.

Sonuç? Brüt birincil üretkenlik (GPP) paterni – fotosentez sırasında, kara bitkileri tarafından üretilen net enerji miktarı – bir “kalp atışının” ritmik izlenimini andırıyor.

Tüm biyosfer güneş enerjisinden faydalanmasına rağmen, bunun hem bölgeye hem de mevsime göre büyük ölçüde değiştiği açıktır. Örneğin, Sahara veya Avustralya Outback gibi çöl bölgeleri harita üzerinde nispeten düşük verimlilik alanlarını işgal etmektedir.

DÜNYANIN AKCİĞERLERİ

Çam ormanı gibi iğne yapraklı ağaçlardan yapılmış bir boreal ormanI olan Tayga biyolojisi, dünyanın orman örtüsünün yaklaşık üçte birini oluşturuyor. En büyük boreal bölgeler Rusya ve Kanada’da olduğu için, kuzeyde biraz daha serinleştiğinde, üretkenliklerinin dramatik bir şekilde küçülmesi şaşırtıcı değil. Bu bölgeler sıfırın altındaki sıcaklıklarda yavaşladıklarında, tropik komşuları güneye doğru ağır kaldırıyorlar.

Eğer ormanlar dünyanın akciğerleri olarak kabul edilirse, o zaman Güney Afrika’daki Amazon ve Orta Afrika’daki Kongo ormanı hepimizin biraz daha kolay nefes almasına yardımcı olur. En büyük iki orman, aksi takdirde karbondioksite dönüşecek karbon yakalayan çok önemli “karbon havuzları” olarak işlev görür.

Ayrıca bu alanların hızla ormansızlaşmasının da neden bir alarm sebebi olduğu da bir gerçektir. Birçok çevrebilimcisi, ormanlardaki insan etkimizin küresel ısınmayı yoğunlaştırabileceğini ileri sürüyor.

Ancak iyi bir haber ise 1990’lardan beri, net orman kaybı oranı neredeyse yarı yarıya azaldığı da gözlemleniyor.

Kaynak: Visualcapitalist.com