Facebook’ta büyük değişiklik: Ne kadar para o kadar gösterim!

KAMİL ERYAZAR Facebook'un kurucusu Mark Zuckerberg, yakın bir zaman içinde sitenin "daha az haber ve tanıtım içerecek şekilde" önemli bir değişim geçireceğini açıkladı. Böylece, geçen Ekim ayında bazı ülkelerde test edildiğ...

KAMİL ERYAZAR

Facebook'un kurucusu Mark Zuckerberg, yakın bir zaman içinde sitenin "daha az haber ve tanıtım içerecek şekilde" önemli bir değişim geçireceğini açıkladı. Böylece, geçen Ekim ayında bazı ülkelerde test edildiği ortaya çıkan ‘yayıncılar için haber akışının paralı olacağı’ iddiası da bir anlamda doğrulanmış oldu.

Zuckerberg, “haber, tanıtım” gibi içerikler yerine, ana sayfada daha fazla, "aile ve arkadaş kaynaklı" içerik ve paylaşımların görüneceğini söyledi.

Teknoloji devi, kullanıcı odaklı bu değişimden birçok kurumun "takipçilerle etkileşim anlamında" olumsuz etkileneceğini de doğruladı.

Konu ile ilgili Facebook sayfasından bir paylaşımda bulunan Zuckerberg şunları kaydetti:

"Kullanıcılardan, genel içeriklerin yani reklam, haber ve tanıtımların, haber kaynağı sayfasındaki özel paylaşımları görünmez yaptığı yönünde bildirimler aldık.

"Verdiğimiz hizmetin yalnızca eğlence amaçlı olmaması aynı zamanda insanların mutluluğuna odaklı olmasının sorumluluğunu hissediyoruz.

"Pasif bir şekilde makale okumak ya da video izlemek, her ne kadar aydınlatıcı ve eğlendirici olsalar da, kişi için iyi olmayabilir. Bu nedenle Facebook'u nasıl kurguladığımız konusunda önemli bir değişikliğe gidiyoruz"

Zuckerberg, uygulamaya konulacak değişimle, "insanların sitede zaman geçirme süresinin azalacağını ama bu zamanın kalitesinin artacağını düşündüğünü" de açıkladı.

Yapılan açıklamada, değişimin birkaç hafta içinde devreye gireceği de belirtildi.

‘Parayı veren haber akışına girer’

Facebook, bu uygulama ile parayla tanıtımını yaptığı sayfaların dışında yer alan ve organik bir biçimde kitlelere ulaşan sayfaların içerik gösterimlerini sınırlayacak.

Uygulama geçen Ekim ayının ortalarında Slovakya, Sri Lanka, Sırbistan, Bolivya, Guatemala ve Kamboçya’da test edilmeye başlamıştı. Bu durumu ilk kez Slovak gazeteci Filip Struhárik saptamış ve Twitter hesabından, Facebook Haber Akışı’ndaki Sayfalar’ın gönderilerinin yok olduğunu sadece aile ve arkadaşlarının gönderilerini gördüğünü belirtmişti.

Slovakya'da testlerin başlamasının ardından The Guardian'a verdiği demeçte "Sayfalar erişim sayılarında dramatik bir düşüş kaydediyorlar. Bir kaç Facebook sayfasının erişimleri iki gün içinde önceki günlere göre üçte birine düştü." diyen Filip Struhárik'in verileri, analitik servisi CrowdTangle tarafından da doğrulanmıştı.

Guardian’ın ulaştığı Facebook sözcüsü de, Filip Struhárik’in Slovak Dennik N gazetesinde yayınlanan testini doğrulamış ve Mark Zuckerberg’in bugünkü açıklamasına benzer sözler söylemişti.

Facebook’un yeni uygulamasında, takip edilen sayfaların içerik paylaşımlarına ancak ‘Explore Feed/Keşfet’ bölümünden ulaşılabiliyor.

Bu yeni düzene göre, ana Haber Akışı, sadece arkadaşlardan gelen gönderiler ve reklamlarla dolu olacak. Takip edilen sayfalar ya da yayımcıların içeriklerine ise ancak ilgili sayfa ziyaret edilerek ulaşılabilecek. Bu yeni güncelleme kuşkusuz Facebook tabanında okuyucularına ya da müşterilerine erişenler için oldukça kötü bir haber hatta darbe niteliğinde olacak. Uygulamadan sadece yayıncılar ve haber kuruluşları değil, ürün ve hizmetlerini tanıtmaya çalışan küçük ölçekli firmalar/markalar da olumsuz etkilenecek.

Facebook, reklam gelirlerini ciddi bir ölçüde artırmayı düşünüyor olabilir ama bu hem yayıncılar hem de kullanıcılar için karanlık günlerin çok yakında olduğunu gösteriyor. En çok ilginizi çeken sayfaların değil, en çok parayı veren sayfaların gönderilerini göreceğiz bundan sonra belli ki.

Harvard Üniversitesi'nden Laura Hazard Owen, "Bunun büyük bir değişim olduğu kesin" diyor.

Owen, değişimin haber organizasyonlarını ve yayıncıları ciddi şekilde etkileyeceğini belirterek, "Haber kaynağı sayfasında daha az haber göreceğiz" şeklinde konuştu.

BBC'nin Kuzey Amerika teknoloji muhabiri Dave Lee ise, Zuckerberg'in uzun zamandır uyguladığı "değişimin amacı etkileşimi artırmak olmalıdır" inancından vazgeçtiği yorumunu yaptı.

İnternet ve yurttaş gazeteciliğine, dijital haberciliğe büyük darbe

Yaklaşık 15 yıldır hayatımızda olan sosyal medyanın en önemli özelliklerinden ve yararlarından biri de, büyük sermayelerin haber tekelini kırması, yurttaş gazeteciliğinin önünü açmış olmasıydı.

Bu yeni uygulama ise birazcık olsun eşitlik fırsatı tanıyan yayın olanağını ortadan kaldırarak, dünya genelinde düşünce ve yayın özgürlüğüne indirilmiş büyük bir darbe olacak.

Zuckerberg’den özeleştiri: ‘Çok fazla hata yaptık, kötüye kullanımın da önüne geçemedik’

33 yaşındaki Zuckerberg, 2018 yılına ilişkin hedefini açıkladığı paylaşımda "Facebook'taki sorunları çözmek" istediğini belirtmişti.

Zuckerberg, platformda çok sayıda hatanın ortaya çıktığını ve araçların kötüye kullanılmasının önüne geçemediklerini de söyleyerek özeleştiride de bulunmuştu.

Zuckerberg, bunun kişisel bir hedef olmadığını da kabul etti.

Sosyal medyada da Facebook'un CEO'su olarak görevinin zaten bu olduğunu söyleyen kullanıcılar oldu.

Zuckerberg, Facebook topluluğunu, ulus devletlerin müdahalelerinden korumak için çalışacağını da söylemişti.

Uzmanlar aralarında Rusya'nın da bulunduğu bazı ülkelerin sosyal medyadaki içerikleri çıkarları doğrultusunda yönlendirdiği analizini yapıyor.

‘Hayrına' yapmıyor ya!

Aslında tüm bu açıklama ve karar süreci dünyayı daha iyi bir yer yapmak üzerine atılmış bir adım değil. Gün geçtikçe büyüme hızını ve kullanıcıların güvenini kaybeden Facebook, kullanıcıların sevgisini geri kazanmaya çalışıyor. Bunun yanı sıra yetkililere kendi işleyişini düzenleyebildiğini göstermek isteyen şirket, açıkçası Senato soruşturmalarından kaçınmaya ve rekabet komitesinin sunabileceği yeni düzenlemelerden uzaklaşmaya çalışıyor.