Reklam dünyasında çağ değişimi

KAMİL ERYAZAR 2017 yılı, reklamcılık tarihinde önemli bir değişime tanıklık edecek. Reklam dünyasında 76 yıldır egemenliğini sürdüren ‘televizyon çağının’ kapanıp, yerini ‘dijital çağa’ bıraktığı resmi yıl olacak. Boynu...

KAMİL ERYAZAR

2017 yılı, reklamcılık tarihinde önemli bir değişime tanıklık edecek. Reklam dünyasında 76 yıldır egemenliğini sürdüren ‘televizyon çağının’ kapanıp, yerini ‘dijital çağa’ bıraktığı resmi yıl olacak.

Boynuz, kulağı geçiyor! Dijital reklamlar, yıllardır sektörün lokomotifi olarak ilk sırada yer alan televizyon reklamlarını tahtından indirerek birinciliğe yükseliyor. ABD ve İngiltere’de bunun bu yıl gerçekleşeceği öngörülüyor.

Pazarlamacılar, sosyal medyanın bu kadar büyüyüp yaygınlaşacağını ve geleneksel medyaya göre çok daha düşük maliyetle milyonlarca potansiyel müşteriye etkileşimli erişebileceklerini 20 yıl önce hayal bile edemezlerdi. Bugün ise sosyal medya, pazarlama araçlarında ilk sıraya yükselmiş durumda.

Sosyal medya, markalara pazarlama, reklam ve halkla ilişkiler işlevlerini bir arada sunan, dijital multimedya teknolojisine sahip, takipçi sayısı geleneksel medyaya göre çok yüksek, ekonomik ve pratik bir medya oluşturma olanağı sağladı.

Dünya çapında yaygın ve aktif kullanımı, milyonlarca potansiyel müşteriye düşük maliyetli ve etkileşimli erişimi, sosyal medyayı markalar için artık vazgeçilmez bir pazarlama iletişimi platformu haline getirmiştir.

Sosyal medya trafiği, marka bilinirliği ve müşteri katılımı için büyük bir olanak sağlıyor. Mobil araçlar ve uygulamaların kullanımının artmasıyla hızla değişen bir dinamiğe sahip olan dijital pazarlama oldukça geniş bir alana yayıldı. Pazarlama – satıştan, satış sonrası müşteri hizmetleri ve sosyal CRM’e hatta PR’a kadar tüm iletişim faaliyetleri çevrimiçi yürütülüyor.

Sosyal ağlara yeni katılan platformlar, mevcut platformlara eklenen yeni özellikler, yeni geliştirilen mobil uygulamalar…

İnternet ve sosyal medya, her geçen gün gelişen dinamikleri ile yeni deneyim ve paylaşım ekonomileri oluştururken, satın alma alışkanlıkları ile birlikte pazarlama iletişimini de değiştirmeyi sürdürüyor. Bu nedenle işletmeler dijital yeteneklerini gözden geçirmeye başladılar.

Sosyal medyada en etkili pazarlama stratejileri ise içeriğin ön plana çıktığı, mobil ve video ağırlıklı, çok kanallı, kişiselleştirilmiş yaratıcı kampanyalar oluyor.

Dünyada 3,773 milyar, Türkiye'de de 50 milyona yakın kişi internet kullanıyor. Başka bir deyişle, dünyada ve Türkiye'de insanların yarısından fazlası internet kullanıcısı. Bu rakam, önümüzdeki yıllarda daha da artacak.

Facebook’un dünyadaki kullanıcı sayısı 2 milyara yaklaştı. Global markaların yüzde 99’u sosyal medyada yer alıyor. Küçük işletme ve KOBİ’lerin ise yüzde 80’i markalaşma ve pazarlama çabaları için sosyal medyayı kullanıyor. ‘Haber kaynağı’ olarak sosyal medya ilk kez geleneksel ana akım medyayı geçti. Halkın yüzde 62’si haberleri sosyal medyadan alıyor.

Facebook ve Twitter‘ın ortak yayınladığı verilere göre, mobilde ortalama içerik tüketim hızı 1,7 saniyeye düşmüş. Masaüstü içinse bu süre 2,5 saniye.

İlk kez televizyonu geçen dijitalde aslan payı Facebook ve Google’un

İngiltere’de geçen yıl Reklam pastasından en büyük payı dijital mecralar alırken, Facebook ve Google bu alanda ilk sırada yer aldılar.

Dijital ortamdaki müşterilere ulaşmanın en etkili mecraları Facebook ve Google, reklam gelirlerinde gazete ve televizyonları geride bıraktı.

Türkiye’de de reklam harcamalarının dörtte biri ‘dijital’e yapılıyor

Dijital, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de reklam sektörünün lokomotifi oluyor.

IAB Türkiye’nin açıkladığı 2016 rakamlarına göre dijital reklam yatırımları, geçen yıla göre yüzde 13,7 artarak 1.872,4 Milyon TL’ye ulaştı. Reklamcılar Derneği’nin açıkladığı Reklam Yatırımları 2016 verilerine göre ise dijital reklam yatırımların payı yüzde 24’ü geçti.

Türkiye reklam yatırımlarında yüzde 51’lik payla televizyon kuruluşları hâlâ daha en büyük paya sahip. Yüzde 24’lük payla dijital mecralar ikinci, yüzde 15’lik pay ile basın reklam yatırımları üçüncü sırada.

Reklamcılar Derneği’nin verileri IAB Türkiye’ninkilere göre biraz daha farklı: 2015 yılında 1.4 milyar TL seviyesindeki dijital reklam yatırımları 2016’da yüzde 17 artışla 1.7 milyar TL’yi geçti.

2016’nın ilk yarısında gerçekleşen yüzde 20’lik büyüme ivmesi, yılın ikinci yarısında bilinen nedenlerle yavaşladı.

————————————————————————————————-

DÜNYADAKİ İLK TELEVİZYON REKLAMI

Dünyada ilk televizyon reklamı 1941 yılında Amerika’da yayınlanmıştır. Reklamın sahibi ise ilk radyo reklamını da 1926 yılında veren, 1875 yılında kurulan lüks saat markası Bulova’dır.

Sabit kamerayla siyah beyaz olarak çekilmiş bu vintage çalışma, Amerika’nın tüm eyaletlerini gösteren bir harita üzerine yerleştirilmiş bir Bulova saatini gösteriyor. Filmdeki tek ses olarak kullanılan slogan ise dokuz farklı saat diliminin geçerli olduğu ülkeyi zaman konusunda birleştiren marka imajını vurgulamak istercesine ‘America runs on Bulova time’ olarak seçilmiş.

————————————————————————————————–

İnternet kullanım oranı dünya nüfusunun yarısına ulaştı

Hootsuite 2017 dijital raporuna göre, dünyada 3.773 milyar kullanıcısı olan internetin penetrasyonu ise yüzde 50 oranında. Geçen yıldan beri yüzde 10 büyüme görüldü ve bir yılda 354 milyon kişi daha internet kullanmaya başladı. Bu sayılar her geçen yıl artarak büyüyor ve dijitalde yer almayanlar artık önemli ölçüde güç kaybediyor. Bu durum en etkin iletişim kanallarından biri olan reklam sektörünü de etkiliyor ve reklam artık TV’nin karşısında güçlenmeye başlayan dijitale kayıyor.

ABD’de bu yıl dijital reklam yatırımlarının ilk kez televizyon reklamlarını geçmesi bekleniyor. Yıllık toplamda yüzde 25 büyüme öngörülen dijital reklam gelirlerinin yüzde 85’ini Google ve Facebook alıyor. 2016 yılında Google reklam gelirlerini yüzde 20 artırırken, Facebook ise yüzde 62 büyüme ile rekora koşuyor.

Dijital reklam gelirleri dağılımında masaüstü yerinde sayarken, mobil reklamlarda yüzde 22’lik bir büyüme hızı yaşandı.

Ancak unutulmamalıdır ki, reklam sektöründe uzun yıllar sonra televizyonun tahtına kurulması beklenilen dijital reklamlar, televizyon reklamlarının alternatifi değildir. İkisini, birbirinin seçeneğiymiş gibi değerlendirmek doğru olmaz. İçerik ve medya planlamalarında, birbirini tamamlayan unsurlar olarak yer verilmelidir.

Dijitalin hızlı yükselişi

Business HT, dünyada dijital reklamlarının son durumunu grafiklerle ayrıntılı olarak yayınladı:

1. BU YIL TV DİJİTALİN GERİSİNDE KALACAK

Zenith Media yayınladığı raporda; Bu yıl ki tahmini rakamlara göre dijital reklam harcamalarının televizyon reklam harcamalarının önüne geçerek büyümeye devam edeceği şeklinde. 2016 yılında küresel TV reklam harcamaları 189,27 milyar dolar iken dijital reklam harcamaları 181,24 milyar dolar olarak birbirine yakınlaştı. Bu sene sonunda ise dijital reklam harcamalarının ilk kez TV harcamalarının önüne geçeceği öngörülüyor.

2. AMERİKA'DA REKLAM HARCAMALARI

Büyük resmi küçültüp IAB USA raporuna baktığımızda 2016 yılında Amerika'da dijital reklamcılığın değeri 72,521 milyar dolar olarak açıklandı. 2008 küresel krizinde sonra yaşanan küçülme sonrasında reklam harcamalarındaki büyüme geri kalan yıllarda tekrar yükselişe geçti.

3. AVRUPA'DA REKLAM HARCAMALARI

Avrupa kıtasına baktığımızda da aynı büyümeği görmekteyiz. IAB Europe tarafında yapılan araştırmada 2006 yılından itibaren dijital reklamcılıkta istikrarlı bir büyümenin devam ettiği görülüyor.

Avrupa’da reklam harcamaları kategorilerine baktığımızda en çok büyümeyi dijital reklam harcamaları gösteriyor. TV reklam harcamalarında 2015 ve 2016 yılı arasında bir gelişme görülmezken, yazılı basında reklam harcamalarındaki etkisi gittikçe azalmakta.

Türkiye’yi de kapsayan 27 Avrupa ülkesini içine alan IAB raporuna göre 2006 yılından bu yana 35,2 milyar Euro’luk bir harcama meydana geldi ve 2016 yılında dijital reklamcılığın değeri 41.8 milyar dolar olarak açıkladı.

4. TÜRKİYE'DE DURUM NASIL?

Türkiye'de dijital reklam harcamalarının% 13,7'lik bir büyüme oranı ile 1.872.4 Milyon TL'ye ulaştı. 1.872,4 milyon TL’lik toplam dijital reklam yatırımlarının 601 milyon TL’si display, arama motoru, ilan sayfaları, e-mailing ve game ads dahil olmak üzere mobil platformlarda gerçekleşti. 262,4 milyon TL’ye ulaşan sosyal medya reklamlarının yüzde 64’ü mobil cihazlarda yer aldı. Bu da mobil devriminin gidişatını bizlere gösteriyor. 2016’da programatik satın almanın da artışı sürdü ve 993,8 milyon TL’ye yükseldi.

2016 ilk yarısında dijital yüzde 20’lik büyüme gösterdi. Ancak ikinci yarı bilinen nedenlerden ötürü bir yavaşlama yaşandı ve yüzde 14’lük bir büyüme meydana geldi.

Türkiye dijital video reklamcılığında büyüme liderlerinden biri olarak dijital reklamcılıkta önemli bir potansiyele sahip.

5. TEKNOLOJİ ŞİRKETLERİ İLE REKLAM DİJİTALLEŞİYOR

2006 yılında Forbes’ın yayınladığı en değerli şirketler listesinde zirvede daha çok enerji, finans ve diğer alanlarda iş yapan şirketler yer alırken sadece bir tane teknoloji şirketi dikkat çekiyor. 2016 yılına geldiğimizde ise zirvede sadece teknoloji şirketlerinin olması reklamında dijitalleşmesini doğruluyor.

6. FACEBOOK VE GOOGLE 2017 DİJİTAL REKLAMDA EN BÜYÜK PAYA SAHİP OLACAK

2017 yılında Facebook ve Google’ın reklam geliri 106 milyar dolar olması bekleniyor ve dünyanın dijital reklam harcamalarının neredeyse yarısını denk gelecek. eMarketer yaptığı araştırmada 2017 yılında Google’ın 72.69 milyar dolar ve Facebook’un 33.76 milyar dolar reklam geliri yapması bekleniyor. Bu rakamlar toplam küresel dijital reklam harcamalarının yüzde 46,4'üne denk geliyor.

Raporda ayrıca, reklam verenlerin dijital formatta yaptıkları harcamalar, yüzde 17,4 artarak 583,91 milyar dolara çıkacağı ve bu da reklam bütçelerinin yüzde 38,3'üne tekabül edeceği de söyleniyor.

eMarketer tahminlerine göre Snapchat, bu yıl reklamcılıktan daha fazla para kazanmaya hazırlanıyor ve gelirlerini 900 milyon dolara yükselterek yüzde 163.3'lük bir atış olacağı yönünde.

Grafikler: Business HT