HER YÖNÜYLE 14 MAYIS SEÇİMLERİ DEĞERLENDİRMESİ2 sene ÖNCE
HER YÖNÜYLE 14 MAYIS SEÇİMLERİ DEĞERLENDİRMESİ7 Haziran Pazar günü yüzde 86 katılımla yapılan 25. Dönem Milletvekili Seçimleri, 13 yıllık Ak Parti Hükümeti’nin tek başına iktidar çoğunluğunu yitirmesi ve barajı geçip geçemeyeceği tartışılan HDP’nin de oyların yüzde 13’ünü alarak 80 milletvekili ile Meclis’e girmesiyle sonuçlandı. Seçim sonuçlarına ilişkin ilginç bilgileri derledik.
● Bu seçimde Meclis’teki milletvekillerinin 3’te 2’si değişti.
● Genel seçimler ilkleri de beraberinde getirdi. Kadın milletvekili sayısı 79’dan 97’ye yükseldi. Bu vekillerin yüzde 30’u HDP’den. En fazla kadın vekili AKP çıkardı: 41; bu sayı HDP’de 32, CHP’de 20, MHP’de 4. Kadın milletvekilleri çoğunlukla Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgelerinden seçildiler!
26 yaşındaki en genç milletvekilleri Fatma Gaye Güler ve Tuba Hezer
● Tokat'ta AKP listesinde 3. sıradan aday gösterilen 26 yaşındaki Fatma Gaye Güler ile HDP'nin Van listesinden Meclis'e girmeye hak kazanan yine aynı yaştaki Tuba Hezer Türkiye'nin en genç kadın milletvekilleri oldular.
● Üç Ermeni, iki Ezidi, birer Süryani ve Roman vekil seçilerek Meclis’e girdiler.
● Yeni Meclis avukat ağırlıklı. 93 avukat ve 56 doktorun yanı sıra işadamı sayısının yüksekliği de dikkat çekiyor. Vekiller arasında iki devlet memuru, iki de öğrenci var. 18 gazeteci de milletvekili olarak Meclis’e girdi.
● CHP’de listeye giren 59 milletvekilinden 43’ü yeniden seçildi 16’sı Meclis’e giremedi. Seçilemeyen milletvekilleri arasında Adnan Keskin, Süleyman Çelebi ve Melda Onur da bulunuyor. Genel Başkan Yardımcısı Ercan Karakaş ile Şişli Eski Belediye Başkanı ve yerel seçimlerde CHP’nin İstanbul Büyükşehir Belediyesi başkan adayı Mustafa Sarıgül de seçilemeyenler arasında yer alıyor.
● CHP 2011 seçimlerinde Ardahan, Adıyaman, Niğde’de bir milletvekili vardı. Bu seçimlerde vekil çıkaramadı. Tunceli’de iki milletvekili vardı bu seçimde hiç vekil çıkaramadı.
● Cumhurbaşkanlığı Seçimi’nde muhalefetin “çatı adayı” olan Ekmeleddin İhsanoğlu, MHP İstanbul milletvekili olarak Meclis’e girdi.
● İstanbul seçmeni 2015 Milletvekili Genel Seçimleri'nde geçersiz oy kullanma rekoru kırdı. Sandık başına giden 537 bin 422 oy geçersiz sayıldı. Bu rakam son iki Genel Seçimde, 2007 ve 2011 yıllarında yapılan seçimlerde geçersiz sayılan toplam oy sayısına neredeyse eşit.
● KONDA ve SONAR mevcut sonuca en yakın anketi yayınlayan şirketler oldu. Son anketleri mevcut sonuçlardan en uzak olan şirketler ise GENAR, Denge, ORC, Politicks ve ANAR oldu. Genel Seçimler öncesinde yaptığı hatalı tahmin ve anket sonuçları nedeniyle ORC anket şirketi açıklama yaparak özür diledi.
● Seçim sonuçlarına göre, sağ ile sol partiler arasındaki oran farkı yüzde 24'e düştü.
● Seçilen 550 milletvekilinden 58’inin adı “Mehmet”.
● Yerel seçimlerde Komünist Partisi'nin ilk ve tek belediye başkanlığını kazandığı Tunceli'nin Ovacık İlçesi'nde, dün yapılan milletvekili genel seçimlerinde, Komünist Parti'ye bu kez tek bir oy çıkmadı. Ovacık İlçesi'nde Komünist Partisi sıfır oy alırken, HDP 2 bin 717 oy ile birinci, CHP 1110 oy aldı. AK Parti ise 154 oy alabildi. Başkan Fatih Mehmet Maçoğlu, Komünist Parti'ye ilçede bir oy bile çıkmamasını şöyle değerlendirdi: “Ovacık İlçesi bu seçimlerde Demokratik Halk Dayanışması ile birlikte bir karar alararak HDP'yi destekleme kararı aldı ve ben de halkımızın aldığı karara saygı göstererek oyumu HDP'ye verdim. Komünist Parti'ye neden oy çıkmadı; bu konuda yorum yapmayacağım ama gönül isterdi ki onlar da HDP çatısı altında yer alsalardı."
● Seçimlere katılan hiçbir bağımsız aday Meclis’e girebilecek oy çoğunluğuna ulaşamadı. Bağımsız adaylardan İstanbul'da en fazla oyu 59 bin 689 oyla emekli Emniyet Müdürü Ali Fuat Yılmazer aldı. Yılmazer'i 48 bin 882 oyla Hakan Şükür, 33 bin 58 oyla Yakub Saygılı, 15 bin 180 oyla Osman Pamukoğlu izledi.
● RTÜK’te Ak Parti’nin çoğunluğunun son bulması, RTÜK Başkanı’nın muhalif bir isim olmasını gündeme getirebilir.
● Meclis’e giremeyen diğer sol partiler ne kadar oy aldı?
Vatan Partisi – %0.34 (156.538)
Demokratik Sol Parti – %0.19 (87.182)
Halkın Kurtuluş Partisi – %0.13 (59.414)
Komünist Parti – %0.03 (13.523)
● Seçim sonuçlarının netleşmeye başladığı sabah saatlerinde Borsa’da Doğan Yayıncılık’ın hisseleri yükselirken, TOMA’ların üreticisi Katmerciler’in hisseleri düştü.
● TBMM Genel Kurulu 19 Haziran Cuma günü en yaşlı üye olan 77 yaşındaki CHP Antalya Milletvekili Deniz Baykal geçici başkanlığında toplanacak. Başkan’ın katipliklerini de en genç üyeler olarak AKP Tokat Milletvekili Fatma Gaye Güler ile HDP Van Milletvekili Tuba Hezer yapacaklar.
● 25. Dönem TBMM Başkanlığı için muhalefette öne çıkan isimler, CHP’den Deniz Baykal ve MHP’den Ekmeleddin İhsanoğlu ve Meral Şener.